Vice Sports - Hoe het droomkoppel Bergkamp/Jonk mislukte bij Inter

Verscheen op: Vice.com

Datum: 10 juli 2016

Wim Jonk neemt de bal aan en draait open. De Nederlandse spelverdeler heeft aan één snelle blik genoeg om vijftig meter verderop zijn maatje Dennis Bergkamp vrij te zien staan. Er ligt ruimte achter de Roemeense verdediging. Met een curvepass legt Jonk de bal perfect neer tussen drie verdedigers van Rapid Boekarest. Bergkamp is ondertussen de diepte in gesprint, komt bij de bal en wipt hem met de binnenkant van zijn rechtervoet over keeper Leontin Toader heen. Doelpunt. Hattrick Bergkamp, zijn enige in dienst van Internazionale. Het is een van de weinige keren dat het duo Bergkamp/Jonk tot wasdom komt in Italië.

Italiaanse en Nederlandse media zijn er in februari 1993 heilig van overtuigd dat Bergkamp voor een overstap van Ajax naar Juventus staat. Journalist Rob Fleur, destijds in dienst van Het Parool, denkt een flinke primeur in huis te hebben. Op 15 februari schrijft hij in chocoladeletters: “Bergkamp naar Juventus voor 40 miljoen”. Maar Fleur zit er helemaal naast. De Nederlandse aanvaller verkiest Inter boven recordkampioen Juventus. Eerder wees de eigenwijze Bergkamp al het Barcelona van Johan Cruijff en het Milan van Fabio Capello af. Reden: hij wil niet in de voetsporen van succesvolle landgenoten als Ronald Koeman, Ruud Gullit en Marco van Basten treden. Bergkamp wil zijn eigen route naar de top uitstippelen.

Juventus wordt om een andere reden afgewezen. Het liefst blijft Bergkamp namelijk samen voetballen met zijn maatje Jonk, die op het veld bij Ajax en Oranje zowel zijn linker- als rechterhand is. De woordencombinatie “assist Jonk, doelpunt Bergkamp” staat na een duel van Oranje of Ajax regelmatig in een wedstrijdverslag. De twee zijn onafscheidelijk, maar Juventus laat weten Jonk niet nodig te hebben, dus Bergkamp laat weten Juventus niet nodig te hebben. Inter hapt wél toe. Voor een gecombineerde transfersom van om en nabij de 40 miljard lire (ongeveer 21 miljoen euro) maken Bergkamp (23) en Jonk (26) in de zomer van 1993 samen de overstap van Ajax naar het ambitieuze Inter.

De verwachtingen in Milaan zijn hooggespannen als de twee Nederlanders bij Inter tekenen. Het bestuur van Inter wil dat hoofdtrainer Osvaldo Bagnoli via fris en aanvallend voetbal zorgt dat de club weer eens mee gaat doen om de titel. De komst van Bergkamp en Jonk moet helpen deze plannen te realiseren. Tijdens de contractonderhandelingen belooft het bestuur van Inter aan Bergkamp en Jonk dat Bagnoli afziet van de verdedigende speelstijl waarmee hij Verona in 1985 kampioen van Italië maakte, en waarmee hij Genoa in 1992 naar de halve finale van de UEFA Cup leidde. Overigens werd Genoa dat seizoen in de halve finale van de UEFA Cup uitgerekend uitgeschakeld door Ajax, waar Bergkamp en Jonk toen nog speelden. Bergkamp scoorde een keer in de dubbele confrontatie met Genoa, uiteraard na een rebound van een schot van Jonk.

Bagnoli kan bij Inter niet goed overweg met het hechte duo Bergkamp/Jonk. Hij lijkt als trainer ook niet achter de komst van de Ajacieden te hebben gestaan. Jaren later, in 2013, vraagt een interviewer hem naar de komst van Bergkamp en Jonk. “Ik was niet een hoofdtrainer die zijn wens voor bepaalde spelers opdrong bij de directie,” aldus het veelzeggende antwoord van Bagnoli. Dat Bergkamp en Jonk de Italiaanse taal niet onder de knie krijgen, helpt natuurlijk ook niet in de communicatie met de trainers, medespelers en media. Als klap op de vuurpijl lukt het Bagnoli niet om aanvallend voetbal in te slijpen. De Italiaanse drang naar defensief voetbal blijkt te sterk. Ondanks de afspraken met Bergkamp en Jonk, schakelt Bagnoli al snel terug naar een defensieve 5-3-2-formatie. In de nieuwe opstelling is Jonk (door Bagnoli ‘Il Gionk’ genoemd) de meest aanvallende middenvelder. Bergkamp vormt een aanvalsduo samen met de grillige Uruguayaan Ruben Sosa.

Sosa – in het seizoen 1992/93 met twintig doelpunten clubtopscorer van Inter – vindt het maar niks dat hij de spitspositie nu moet delen met Bergkamp. Vanaf dag één liggen Bergkamp en de Uruguayaan overhoop. Inter draait dat seizoen dramatisch. De Nerazzurri eindigen in de Serie A slechts een punt boven de degradatiestreep. Toch lukt het Sosa zestien keer te scoren. De Uruguayaan groeit uit tot publiekslieveling. Bergkamp scoort maar acht keer en is minder geliefd. In de UEFA Cup is hij beter op dreef. Bergkamp wordt met acht doelpunten topscorer van het toernooi en Inter bereikt de finale. Maar Sosa legt aan de vooravond van de UEFA Cup-finale tegen Austria Salzburg een bom onder het aanvalsduo.

 “Zowel binnen als buiten het veld is er geen samenwerking tussen mij en Bergkamp,” zegt Sosa. “Bergkamp is vaak egoïstisch. Hij passt me de bal nooit. Soms lijkt alsof hij me bewust over het hoofd ziet.” Pas veel later, in 2011, reageert Bergkamp in een interview met Four Four Two: “Bij Inter had ik met niemand problemen. Wel ben ik teleurgesteld in Ruben Sosa; we hadden meer uit elkaar kunnen halen. (..) Op het veld klikten we niet. Daarbuiten hadden we geen problemen met elkaar.”

Ondanks de belabberde samenwerking vormen Bergkamp en Sosa tijdens de dubbele UEFA Cup-finale van 1994 tweemaal de voorhoede van Inter. Het valsgestemde duo komt niet tot scoren. Jonk wél. Inter wint de UEFA Cup ten koste van Austria Salzburg. Het binnen de landsgrenzen dramatisch verlopen seizoen krijgt dankzij de UEFA Cup toch nog een beetje glans, maar er verandert niks voor Bergkamp en Jonk. Het dieptepunt wordt bereikt in het volgende seizoen, wanneer kwaliteitskrant La Repubblica haar rubriek voor slechtste speler van de week omdoopt tot ‘Bergkamp della settimana’ – Bergkamp van de week. De spits wordt weggeschreven door de media, die hem bestempelen als koel, arrogant en een volledige teleurstelling.

Met hangende pootjes houden Bergkamp en Jonk het na twee seizoenen Inter voor gezien. Noodgedwongen scheiden hun wegen. Jonk wordt verkocht aan PSV, Bergkamp trekt naar Arsenal. Inter is blij met de verkoop. Eigenaar Massimo Moratti laat na de afgesloten onderhandelingen aan Arsenal-manager Bruce Riouch weten dat hij “blij mag zijn als Bergkamp in zijn periode in Engeland tien keer voor hem scoort”. En scoren doet Bergkamp. In Londen groeit de non-flying Dutchman uit tot een van de grootste iconen van Arsenal, voordat hij in 2006 zijn carrière beëindigt. Jonk hangt zijn kicksen vijf seizoenen eerder aan de wilgen. Bij Inter zijn ze het duo dan al lang vergeten.